Batat (łac. Ipomoea batatas) nazywane jest również słodkim ziemniakiem, patatem, kūmarą lub wijcem ziemniaczanym. Bataty historycznie pochodzą z Ameryki Środkowej, choć dziś uprawiane są przede wszystkim w Wietnamie, Indiach, Japonii i Chinach.
Bataty są skarbnicą związków mineralnych: chlor, fosfor, jod, magnez, potas, sód, siarka, wapń, żelazo, a także niewielkie ilości manganu, miedzi, molibdenu i selenu. Bulwy zawierają również witaminy z grupy B (przede wszystkim witaminę B6), witaminę C, kwas foliowy i witaminę E.
Bataty – różne odmiany
Znanych jest około 400 odmian batatów. Różnią się one kolorem skórki (od fioletowego, przez czerwony, pomarańczowy i żółty, do białego) i miąższu – białą, pomarańczową lub żółtą.
- Bataty czerwone to doskonałe źródło likopenu, który przyczynia się do zmniejszenia ryzyko rozwoju chorób serca i niektórych nowotworów.
- Bataty żółte zawierają bardzo dużo karotenoidów, w tym luteiny, która pozytywnie wpływa na wzrok.
- Bataty fioletowe zawierają silne przeciwutleniacze.
Bataty – właściwości odżywcze
Właściwości batatów są bardzo rozległe. Duża ilość beta-karotenu zawarta w słodkich ziemniakach zmniejsza ryzyko raka piersi u kobiet. Fioletowa odmiana tego warzywa znacznie spowalnia zmiany patologiczne w jelicie grubym. Bataty wykazują także właściwości chroniące przed nowotworem pęcherza moczowego. Ponadto, z badań przeprowadzonych w Japonii wynika, że spożywanie batatów zmniejsza ryzyko rozwoju raka nerek. Bataty są szczególnie ważne w diecie osób chorujących na cukrzycę, ponieważ mają niski indeks glikemiczny – 50. Zawierają 86 kcal na 100 g. Bataty z białym miąższem natomiast mogą zmniejszać insulinooporność.
Wartości odżywcze ugotowanych batatów bez skórki (w 100 g)
Wartość energetyczna – 76 kcal
Białko ogółem – 1,37 g
Tłuszcz – 0,14 g
Węglowodany – 17,72 g (w tym cukry proste 5,74)
Błonnik – 2,5 g